Mosin miltig‘i

Mosin miltig‘i. 7,62 mm. 1891-yil namunasidagi (3 chiziqli) miltiq (Mosin miltig‘i, uch chiziqli) 1891-yilda Rossiya imperatorlik armiyasiga qabul qilingan o‘qdonli miltiq. 1891-yildan Ulug‘ Vatan urushining oxirigacha bo‘lgan davrda faol ishlatilgan, bu davrda ko‘p marta modernizatsiya qilingan. Uch chiziqli miltiqning nomi miltiq stvolining kalibridan kelib chiqqan bo‘lib, u uchta rus chizig‘iga teng (uzunlikning eski o‘lchovi dyuymning o‘ndan bir qismiga teng yoki 2,54 mm. - mos ravishda, uchta chiziq 7,62 mm.). 1891-yil namunasidagi miltiq va uning modifikatsiyalari asosida sport va ov qurollarining bir qator namunalari, ham narezli, ham silliq stvolli qurollar yaratildi.

1892-yilda Tula, Ijevsk va Sestroretsk qurol zavodlarida miltiq ishlab chiqarila boshlandi. Mosin miltig‘ining birinchi jangovar sinovi 1893-yilda Pomirda rus otryadining afg‘onlar bilan to‘qnashuvida, boshqa manbalarga ko‘ra, 1900-1901-yillarda Xitoyda ixetuanlar ("bokschilar") qo‘zg‘olonini bostirish paytida o‘tkazilgan.

1920-1930-yillarda SSSRda "Voroshilov o‘qchilari" harakati keng tarqaldi.

1928-yilda SSSRda 1891-yil namunasidagi miltiqqa o‘rnatish uchun maxsus ishlab chiqilgan optik nishonlarning birinchi namunalarini seriyali ishlab chiqarish boshlandi.

1932-yilda 1891/30-yil namunasidagi snayper miltig‘ini (GRAU indeksi - 56-V-222A) seriyali ishlab chiqarish boshlandi, u stvol kanaliga ishlov berish sifatining yaxshilanishi, optik nishonning mavjudligi va zatvorning pastga egilgan dastasi bilan ajralib turardi. Jami 108 345 dona snayper miltiqlari ishlab chiqarilgan bo‘lib, ular Sovet-Finlyandiya va Ulug‘ Vatan urushi davrida jadal qo‘llanilgan va ishonchli va samarali qurol sifatida o‘zini ko‘rsatgan.

Miltiqning so‘nggi varianti 1944-yilda ishlab chiqarilgan karabin bo‘lib, u olinmaydigan ignali nayzaning mavjudligi va soddalashtirilgan ishlab chiqarish texnologiyasi bilan ajralib turardi. Uning joriy etilishi bilan bir vaqtda 1891/1930-yillar namunasidagi miltiqning o‘zi ishlab chiqarishdan olib tashlandi. Piyodalar qurolini qisqartirish Ulug‘ Vatan urushi tajribasining qat’iy talabi edi. Karabin piyoda qo‘shinlar va boshqa turdagi qo‘shinlarning manyovrchanligini oshirishga imkon berdi, chunki u bilan turli xil tuproq istehkomlarda, binolarda, qalin chakalakzorlarda va boshqa joylarda jang qilish qulayroq bo‘ldi.

1931-yilda 154 ming dona, 1938-yilda 1 124 664 dona, 1940-yilda 1 375 822 dona ishlab chiqarilgan.

Xususiyatlari :

Kalibri - 7,62 mm.
Og‘irligi nayzasi bilan birga 4,5 kg.
Nayzali uzunligi - 166 sm. (nayza olib tashlanganda 114 sm).
4 patronli o‘qdon.