221 MOTORLASHTIRILGAN DIVIZIYA JANGOVAR BAYROG’I

221 MOTORLASHTIRILGAN DIVIZIYA
JANGOVAR BAYROG’I

221- motorlashtirilgan diviziya 1941 yil mart oyida Samarqandda Lenin ordenli 19-chi o'zbek tog 'otliq diviziyasi negizida yoyildi. U asosan yaxshi o'qitilgan xodimlarga ega edi, ammo xalq xo'jaligidan jalb qilingan mashinalar holati unchalik yaxshi bo'lmagan.
1941 yil mart oyida Mari shahrida (O’rta Osiyo harbiy okrugi) 27-chi mexanizatsiyalashgan korpus shakllana boshladi. Uning tarkibiga ilgari tashkil etilgan 221-chi tank diviziyasi kirgan. Korpusni ilgari tog' o’qchi diviziyasi komandiri va piyodalar bilim yurti boshlig’i lavozimini egallagan general-mayor Ivan Efimovich Petrov boshqargan.
1941 yil mart oyida 9-chi diviziyaga uch oylik jangovar tayyorgarlikni (may oyigacha) rejalashtirish to’g’risida shifrlar kelib tushdi.
 1941 yilning yoziga kelib, 9-chi tank diviziyasi O’rta Osiyo harbiy okrugidagi eng jangovar tayyor qoshilmalaridan biriga aylandi. Buni 1941 yilning birinchi yarmida Mari hududida Bosh shtab vakillari M. N. Sharoxin va S. M. Shtemenko boshchiligida o'tkazilgan qo'mondonlik-shtab mashqlari tasdiqladi.
Diviziyaning jangovar tayyorgarligining o'ziga xos xususiyati shundan iborat ediki, tankchilar havo harorati 50-60 gradus bo’lganda ham tunda tez-tez mashq qilishar edi. Ammo zulmat yana bir noqulaylik tug'dirdi - zaharli chayonlar va falanglarni  hujum qilish xavfi mavjud edi. Chayonlarni chaqishi muntazam ravishda sodir bo'lib turardi. Issiq qum bulutlarini ko'targan shamollar dahshatli sinov edi. Qum bo'ronidan keyin tanklar qumlarga to’lib qolar edi, keyin ularni uzoq vaqt qumdan qazib olishga to’g’ri kellar edi.
Qo’shilmaning zaifligiga qaramay, 1941 yil 25 iyunda O'rta Osiyo harbiy okrugining shtab-kvartirasi 27-mexanizatsiyalashgan korpusning 1941 yil
4-iyulgacha g'arbga ko'chib o'tishga tayyorlig ko’risi to'g'risida buyruq oldi.
27 iyun kuni birinchi eshelonni g'arbga yuborish jarayoni boshlanadi, qolganlari esa orqasidan ketishdi. 8-iyul kuni ertalab bosh poyezd Voronejga yaqinlashdi. Poezdlar 11-iyul kuni Fayans stantsiyasiga kela boshladilar, ular faqat tunda yuklandi - Germaniya aviatsiyasi osmonda hukmronlik qildi. 
1941 yil 8-iyulda Bosh shtab zirhli qo’shinlarining korpus aloqasini tugatishga va mavjud tank qo’shinlarini yangi holatga qaytarishga qaror qildi. Islohotlar, asosan, janglarda qatnashmagan tank tuzilmalariga ta'sir ko'rsatdi. Diviziyalarni ajratish uchun ularga 101 raqamidan boshlab yangi raqamlar berildi. Ushbu qarorga muvofiq, 221-chi motorlashtirilgan diviziya 106-chi Motorlashtirilgan diviziyaga aylantirildi. Yangi diviziyada  ikkinchi motoo’qchi polk qoldi va tank polki o'rniga tanklar etmasligi sababli 106-tank batalyoni kiritildi.
Diviziya komandiri:
Royenberg Gersh Moiseevich, polkovnik